Akademik Birikim Oturumları

Nevzat Kaya

5 Aralık 2015 Cumartesi

Akademik Birikim Oturumları’nın 5 Aralık 2015 Cumartesi günkü misafiri Süleymaniye Kütüphanesi’nin eski müdürü kitap mütehassısı ve kütüphaneci Dr. Nevzat Kaya idi.

“Bir milletin kültürü, o milletin hayatının can damarıdır,” diyerek sözlerine başlayan Nevzat Kaya, yazılı kültürün taş, tahta ve metal ile kâğıt üzerindeki seyrinden sonra Şark âleminde kitabın öneminden bahsetti.

Vakıf müessesesinin gelişimi ve kitapların bir araya gelerek vakıf kütüphanelerini oluşturulmasından bahsederken Türkiye için yabancı araştırmacıların kullandığı “yazma ambarı” tabirini örnek veren Kaya, yüz on dört kütüphanenin birleştirilip önce Fatih’te Sultan Selim Camii’nde bir kütüphane kurulmasını ve daha sonra da Süleymaniye’nin ilk önce Birinci, sonra İkinci Medresesi’nde bu büyük ilim irfan menba‘ının teşekkülünü anlatırken şu tanımı yaptı: “Dünya’da en çok yazma kitap Türkiye’dedir, Türkiye’de en çok kitap İstanbul’da, İstanbul’da en çok kitapsa Süleymaniye Kütüphanesi’ndedir.”

Daha sonra yazma kütüphanelerinin tasnifi ve Arap harfli yazının gelişiminden bahsederken İbnü’l-Bevvâb, Yakut el-Musta’simî ile başlayan hat geleneğinin Osmanlı san‘atında Şeyh Hamdullah ve Hâfız Osman ile zirveye çıkışını anlattı ve şu değerli sözü katılımcılarıyla paylaştı: “Müslümanın boşa harcayacak vakti yoktur.”

Kaya, öğrencilerden gelen meraklı ve alakalı sorulara da cevap olarak yazma kitapların teşhis ve tasnifinde kullanılan tabir, usul ve yolları anlattı; ömrünün geçtiği kütüphaneler dünyasındaki katalog faaliyetleri ve kıymetli katalog eserlerini ve onlardan nasıl faydalanılacağını ince ayrıntılarıyla birlikte dinleyicilerle paylaştı.

Dinleyiciler özellikle yazma kütüphanelerinin gelişimi, kitapların teşhisi ve araştırma yöntemleriyle ilgili sorular sordular ve Kaya konuşmasının sonunda şu hatırlatmada bulundu: “Yunus’u ve Mehmed Âkif’i baştan sona okuyun!”

Fatih Yücel

Sabancı Üniversitesi, Tarih Bölümü

Doktora Öğrencisi